മുക്തിയെക്കാൾ ഭക്തി എന്തുകൊണ്ട് ശ്രേഷ്ഠമാകുന്നു?
ഭക്തി (ഭക്തിയുത സേവനം) മുക്തിയെക്കാൾ (മോചനം/നിർവ്യക്തികാവസ്ഥ) വളരെ ഉയർന്ന തലത്തിലാണെന്ന് ഇവിടെ വ്യക്തമാക്കുന്നു. കാരണം, ഭക്തിയിൽ മുഴുകുന്ന ഒരു വ്യക്തിക്ക് മോചനത്തിനു വേണ്ടി പ്രത്യേകിച്ച് പരിശ്രമിക്കേണ്ട ആവശ്യമില്ല.
1. യാന്ത്രികമായ സിദ്ധി
- ഭൗതികബന്ധനങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള മോചനം: ഭൗതികമായ കെട്ടുപാടുകളിൽ നിന്ന് മോചിതനാകാനുള്ള ഒരു വ്യക്തിയുടെ ശ്രമം ഭക്തിയുത സേവനത്തിൽ യാന്ത്രികമായി നിർവ്വഹിക്കപ്പെടുന്നു.
- ഉദാഹരണം – ആമാശയത്തിലെ അഗ്നി: ദഹനശക്തി പര്യാപ്തമാണെങ്കിൽ, നമ്മൾ കഴിക്കുന്ന ഏത് ഭക്ഷണപദാർത്ഥത്തെയും വയറിലെ അഗ്നി (ദഹനശക്തി) ദഹിപ്പിക്കും; അതിനായി നമ്മൾ പ്രത്യേകിച്ചൊന്നും ചെയ്യേണ്ടതില്ല.
- അതുപോലെ, ഒരു ഭക്തൻ പരമദിവ്യോത്തമപുരുഷനായ ഭഗവാനു വേണ്ടിയുള്ള സേവനത്തിൽ മുഴുകുന്നതോടെ, ഭൗതിക കുരുക്കുകളിൽ നിന്ന് സ്വയം മോചിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. അവന്റെ മോചനപ്രക്രിയ ആ സേവനം മാത്രമാണ്.
2. ഭക്തി മുക്തിയെ ആകർഷിക്കുന്നു
- ശ്രീബില്വ മംഗല ഠാകുറയുടെ വിശദീകരണം:
- അദ്ദേഹം പറയുന്നു: “എനിക്ക് പരമോന്നതനായ ഭഗവാനിൽ ചാഞ്ചല്യമില്ലാത്ത ഭക്തിയുണ്ടെങ്കിൽ, മുക്തി, അഥവാ മോചനം കന്യകയായ പരിചാരികയെപ്പോലെ എന്നെ സേവിക്കും.”
- “മുക്തി, കന്യകയായ സേവിക ഞാൻ എന്താവശ്യപ്പെട്ടാലും ചെയ്യാൻ സന്നദ്ധയാകും.”
- ഒരു ഭക്തനെ സംബന്ധിച്ച്, മുക്തി ഒരു പ്രശ്നമേയല്ല; അത് പ്രത്യേക പ്രയത്നം കൂടാതെ പ്രാപ്തമാകുന്നു.
3. ലളിതമായ പ്രക്രിയയും ഇന്ദ്രിയ നിയന്ത്രണവും
- നിർവ്യക്തികവാദികളുടെ മാർഗ്ഗം: ഇവർ മോക്ഷം ലക്ഷ്യമാക്കി കഠിനമായ തപസ്സും തീവ്രമായ വിരക്തിയും അനുഷ്ഠിക്കുന്നു.
- ഭക്തന്റെ മാർഗ്ഗം: ഭക്തൻ ലളിതമായ ഭക്തിപ്രക്രിയയിൽ ഏർപ്പെടുന്നു:
- ‘ഹരേ കൃഷ്ണ, ഹരേ കൃഷ്ണ, കൃഷ്ണ കൃഷ്ണ, ഹരേ ഹരേ / ഹരേ രാമ, ഹരേ രാമ, രാമ രാമ, ഹരേ ഹരേ’ എന്ന് ജപിക്കുന്നു.
- പരമോന്നതനായ ഭഗവാനു സമർപ്പിച്ച ഭക്ഷണശിഷ്ടമായ പ്രസാദം ഭക്ഷിക്കുന്നു.
- ഈ പ്രക്രിയകളിലൂടെ ഭക്തൻ നാവിന്മേൽ നിയന്ത്രണം നേടുന്നു. നാവ് നിയന്ത്രണത്തിലായാൽ, മറ്റ് ഇന്ദ്രിയങ്ങളെല്ലാം സ്വാഭാവികമായും യാന്ത്രികമായി നിയന്ത്രണത്തിലാകുന്നു.
- ഇന്ദ്രിയ നിയന്ത്രണം യോഗതത്ത്വത്തിന്റെ പരിപൂർണ്ണതയാണ്. ഭഗവാന്റെ സേവനത്തിൽ ഏർപ്പെട്ടാലുടൻ തന്നെ മോചനവും ആരംഭിക്കുന്നു.
4. വേദപരമായ സ്ഥിരീകരണം
- ഭക്തി, അഥവാ ഭക്തിയുതസേവനം, ‘ഗരീയസീ‘യാണ് (സിദ്ധി അഥവാ മോക്ഷത്തെക്കാൾ മഹത്വപൂർണ്ണം) എന്ന് കപിലദേവനാൽ സ്ഥിരീകരിക്കപ്പെട്ടു.
ചുരുക്കത്തിൽ, മുക്തി എന്നത് ഭക്തിയുടെ ഒരു ഉപോൽപ്പന്നമാണ്. ലക്ഷ്യം മുക്തിയാകുമ്പോൾ അതിനായി കഠിനാധ്വാനം ചെയ്യേണ്ടി വരുന്നു. എന്നാൽ, ലക്ഷ്യം ഭക്തിയാകുമ്പോൾ മുക്തി യാന്ത്രികമായി ഭക്തന്റെ പരിചാരികയായി മാറുന്നു.
എ.സി. ഭക്തിവേദാന്ത സ്വാമി പ്രഭുപാദ – “ശ്രീമദ് ഭാഗവതം”, മൂന്നാം ഖണ്ഡം, അധ്യായം 25 – പാഠം 33
